Hamzah Sendut

• Pengenalan
• Biografi
• Bibliografi
• Analisis Karya
• Pemikiran
• Foto Tokoh

Pengenalan

Tan Sri Datuk Professor Hamzah Sendut ialah naib canselor pertama Universiti Sains Malaysia (USM). Beliau dilahirkan pada 9 Mac 1927 di Kampung Air Mawang Johol, Negeri Sembilan. Bekas pelajar Sekolah Menengah King George V (KGV), Seremban ini pada mulanya telah mendapat pendidikan awal di Sekolah Kebangsaan Nuri. Seterusnya beliau meneruskan pelajaran di Nippon Kyoku Gakko, Negeri Sembilan ketika Perang Dunia ke-2. Selepas tamat Perang Dunia ke-2, beliau menyambung kembali pelajaran di KGV dan muncul sebagai pelajar terbaik negeri ketika menduduki School Certificate Examinations pada 1948. Beliau berkahwin dengan Puan Sri Weenee Hamzah dan mempunyai dua anak iaitu Alan dan Dr Iean Hamzah.

Kecemerlangannya dalam bidang akademik membolehkan beliau terpilih memasuki salah sebuah institusi pendidikan elit pada ketika itu, iaitu Malay College Kuala Kangsar (MCKK) pada tahun 1950. Lantaran kecemerlangannya dalam bidang akademik, beliau telah menerima tawaran melanjutkan pelajaran peringkat ijazah sarjanamuda di Universiti Malaya dengan memperoleh Bachelor of Arts and Honours in Geography.

Kecenderungannya dalam mendalami ilmu terserlah apabila beliau melanjutkan pelajarannya ke peringkat sarjana pada tahun 1957 di University of Liverpool dalam bidang Civil Design. Kesarjanaannya juga telah diperakukan oleh universiti luar negara apabila beliau dianugerahkan Honorary Doctorate of Letters and Literature oleh Universiti Kyung Hee, Korea pada 1970 dan University Strathclyde, Britain pada tahun 1975. Sekembalinya ke tanah air, beliau memulakan kerjayanya sebagai seorang pensyarah dalam bidang geografi bandar dan dilantik sebagai Dekan dan dianugerahkan gelaran profesor di Universiti Malaya, Malaysia.

Pada tahun 1969, sebuah Institut Pengajian Tinggi Awam (IPTA) ke-2 negara telah ditubuhkan di Pulau Pinang dengan nama Universiti Pulau Pinang. Pada April 1969, Tan Sri Hamzah Sendut telah dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong ke-4, Al-Marhum Tuanku Ismail Nasiruddin Shah Ibni Al-Mahrum Sultan Zainal Abidin sebagai naib canselor pertama. Pada tahun 1972, universiti ini bertukar nama kepada Universiti Sains Malaysia. Tan Sri Hamzah Sendut bukan sahaja menerajui sebuah institusi pengajian tinggi pasca merdeka tetapi juga bersama-sama pemimpin negara mengharungi cabaran dalam memimpin selepas peristiwa 13 Mei. 

Tan Sri Hamzah Sendut begitu menitikberatkan pembangunan USM dari segenap aspek, dari penawaran kursus sehinggalah pemilihan lokasi kampus. Berkeluasan 280 ekar dan terletak di atas sebuah bukit dengan struktur dan landskap yang indah dan sesuai untuk dijadikan sebagai kampus, Tan Sri Hamzah Sendut sendiri telah memilih lokasi ini sebagai kampus USM dan berbincang dengan Perdana Menteri pada ketika itu, Tun Abdul Razak Hussein, dan timbalannya Tun Dr. Ismail Datuk Abdul Rahman bagi mendapatkan persetujuan. Akhirnya lokasi ini yang juga bekas kompleks tentera British telah dijadikan kampus USM.

Tan Sri Hamzah Sendut juga telah memperkenalkan banyak kursus baru pada ketika itu seperti perumahan, bangunan dan perancangan. Selain itu, kursus-kursus baru seperti sains politik, sosiologi, pengajian bandar/desa, perhubungan ras dan sebagainya juga dibuka. Sifat inovatifnya terserlah apabila beliau memperkenalkan sistem pusat pengajian, sesuatu yang berlainan berbanding sistem yang digunakan di kebanyakan universiti di rantau ini pada ketika itu iaitu kaedah fakulti.

Secara tidak langsung, beliau menjadi pelopor pertama IPTA di negara ini yang mengamalkan sistem antara disiplin. Pusat pengajian yang diperkenalkannya masih berasaskan sistem unit kredit (credit unit system weightage) tetapi mahasiswa digalakkan mengambil kursus yang ditawarkan oleh pusat pengajian lain. Sejajar dengan nama universiti yang diterajuinya, Tan Sri Hamzah Sendut menekan pada kursus sains dan teknologi dengan nisbah 60:40 berbanding kursus lain.

Beliau juga telah memperkenalkan program Rancangan Luar Kampus yang kini dikenali sebagai Pusat Pengajian Jarak Jauh yang mensasarkan kakitangan kerajaan, swasta dan mereka yang tinggal di desa, kawasan yang kurang mendapat kemudahan-kemudahan seperti yang terdapat di kota-kota. Selain itu, bagi merealisasikan kualiti pelajaran yang diinginkan, beliau telah mengambil tenaga pengajar yang berwibawa dari luar negara.

Namun, kebergantungan itu tidak berpanjangan apabila beliau mengambil alternatif dengan menyediakan tenaga-tenaga baru yang terdiri daripada anak-anak tempatan untuk mengambilalih tempat staf akademik sementara itu melalui satu program iaitu ‘Pra Universiti’. Mahasiswa bumiputra yang berpotensi, tetapi tidak memiliki kelulusan yang mencukupi dilatih melalui program ini selama setahun sebelum diserap sepenuhnya ke tahun satu. Selain itu, selaku pentadbir akademik, beliau juga telah mempamerkan sifat nasionalnya selaras dengan tuntutan dasar pembangunan akademik negara pasca merdeka pada ketika itu. Pada era pentadbirannya Bahasa Melayu diberi perhatian serius di samping menekankan aplikasi bahasa Inggeris.

Selain itu, Tan Sri Hamzah Sendut juga peka terhadap kakitangan USM dengan kerap mengadakan perjumpaan dengan staf dan wakil pelajar dalam sesi santai bagi membolehkan beliau mengikuti perkembangan USM, kakitangannya dan merapatkan lagi silaturrahim antara mereka. Beliau akan membuat lawatan ke jabatan dan pejabat tertentu untuk memantau staf dalam menjalankan tugas di samping dapat mengetahui permasalahan atau isu yang timbul. Terlalu banyak sumbangan negarawan ini terhadap pembangunan USM. Selain mengasaskan Matriculation Studies Unit, beliau juga adalah individu yang bertanggungjawab dalam membangunkan fasiliti USM antaranya Pusat Islam, Masjid Universiti, Kompleks Kolam Renang, National Drug Research Centre dan Kampus USM Kubang Kerian, Kelantan.

Kesibukannya sebagai pentadbir akademik tidak menghalangnya bergiat aktif dalam lapangan koprat. Beliau mula menceburi bidang korporat pada Disember 1976 dengan menjadi Pengarah Eksekutif ICI (Malaysia) Group of Companies dan Tasek Cement Berhad. Selain itu, bekas pensyarah pelawat Universiti Chicago ini juga pernah berkhidmat sebagai Penasihat Pembangunan Bandar-bandar Asia di ibu pejabat Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (PBB) di New York pada tahun 1966 hingga 1969, Pengarah Pembangunan Kampung Bank Dunia dan Pengerusi World Wildlife Fund (WWF). Selain itu, beliau turut terlibat dalam jawatankuasa membentuk Rang Undang-undang Universiti dan Kolej Universiti pada tahun 1969 dan Draf Perlembagaan Universiti Kebangsaan Kedua pada 1970.

Masyhurnya USM pada hari ini boleh dianggap hasil usaha dan kerja keras oleh naib canselor pertamanya itu. Dalam menempuh cabaran era pasca merdeka dan pasca peristiwa berdarah 13 Mei 1969, beliau bersama kakitangannya telah berjaya menghasilkan graduan yang berkualiti dan meletakkan USM sebagai salah sebuah institusi terulung pada ketika itu. Sifat nasionalnya dilihat seiring dengan dasar USM itu sendiri sehingga berjaya pendidikan anak bangsa ke persada dunia dengan acuan sendiri. Beliau juga sentiasa berusaha untuk memajukan diri dan organisasinya apabila diterima mengikuti Program Termaju Mengenai Pengurusan Bisnes di Harvard University pada tahun 1973.

Secara tidak langsung penyertaannya ini telah berjaya melonjakkan nama USM dan negara serta berjaya menarik beberapa pelawat dari kalangan pemenang Hadiah Nobel. Hasil usahanya telah meletak asas yang kukuh bagi perkembangan USM sehingga ke hari ini. Walau bagaimanapun, bakti negarawan ini terhenti pada tahun 1996 apabila beliau kembali ke rahmatullah pada usia 69 tahun. Bagi mengenang jasa baktinya pada pembangunan USM nama perpustakaan USM telah ditukar menjadi Perpustakaan Hamzah Sendut pada 10 Disember 2004.

Biografi

Bibliografi

1. Bibliografi Penulisan Oleh Hamzah Sendut dan Mengenainya

2. Bibliografi Penulisan Oleh Hamzah Sendut

3. Bibliografi Penulisan Mengenai Hamzah Sendut

Analisis Karya

Analisis karya Hamzah Sendut

Bekas kakitangan akademik yang juga naib canselor pertama USM menjadikan beliau tidak asing lagi dalam dunia penulisan akademik. Selain menulis, beliau juga aktif dalam membentang kertas kerja di dalam mahupun di luar negara.  Sepanjang kerjayanya sebagai ahli akademik, beliau telah banyak menyumbang dan berkongsi ilmu dengan menulis artikel (majalah, akhbar, jurnal dan buku) dan menghadiri seminar sama ada peringkat kebangasaan mahupun di luar negara.

Bidang penulisannya mencakupi pembangunan bandar dan desa, pembangunan,  dan pendidikan. Hasil pengesanan di 8 sumber iaitu perpustakaan, institusi penyelidikan, arkib akhbar atas talian dan laman web berkaitan menemukan sebanyak 101 judul dan selepas hasil ulang semak hanya 66 judul. 

Tahun Penerbitan

Hamzah Sendut didapati banyak menulis sekitar tahun 1961-1970 iaitu sebanyak 25 judul atau 38% ketika beliau berkhidmat selaku naib canselor di Universiti Sains Malaysia. Beliau juga giat menulis sekitar tahun 1971-1980 dengan jumlah keseluruhannya berjumlah 23 judul (35%) walaupun hampir ke penghujung kariernya selaku pentadbir akademik.

Bidang penulisan

Bidang yang paling banyak ditulis oleh Hamzah Sendut ialah pembangunan bandar dan desa iaitu sebanyak 58% atau 38 judul. Selaku pemimpin universiti awam kedua pasca merdeka, Tan Sri Hamzah Sendut bekerja keras ke arah pemantapan pengisian kursus yang ditawarkan USM.

Beliau telah memperkenalkan banyak kursus baru pada ketika itu seperti perumahan, bangunan dan perancangan. Antara penulisannya ialah Managing in a plural society (1969), Public and private housing in Malaysia (1979), Rasah a resettlement village in Malaya (1961) dan Housing for the rakyat (1976). Selain itu, di atas kepakarannya juga beliau telah menulis buku untuk rujukan pelajar sekolah iaitu Atlas Dewan baharu untuk sekolah menengah (1977). Selain memimpin, beliau juga aktif melibatkan diri dalam persidangan sama ada diperingkat kebangsaan mahupun antarabangsa terutamanya sekitar tahun 1961 hingga 1980.

Antara judul makalahnya berkaitan perumahan, bangunan dan perancangan bandar adalah seperti A guide to urban and regional development yang dibentang di persidangan United Nations Economic and Social Council on housing, building and planning, New York pada tahun 1964, Southeast Asian urban research: problems and resources (Seminar SEADAG Urban Development pada 8-12 September 1970 di Pulau Pinang) dan Towards a national urban policy (2nd Malaysian Economic Convention pada tahun 1975 di Kuala Lumpur).

Selain itu, beliau juga banyak menulis dalam bidang pendidikan yang berjumlah 13 judul atau 20% daripada jumlah keseluruhannya. Antara buku dan makalah yang pernah dihasilkannya ialah On being an undergraduate - selected problems yang dibentangkan dalam Seminar on Student Problems in Southeast Asian Universities pada 11-16 Disember 1967 di Kuala Lumpur, Venture in higher education (1972) dan Some problems of academic freedom in Southeast Asian universities (Association of Southeast Asian Institutions of Higher Learning General Conference pada 1965 di Bangkok).

Sumbangannya yang besar khususnya terhadap pembangunan dan kemasyhuran USM seperti yang ada pada hari ini menjadikan beliau sentiasa menjadi bahan perbincangan dalam menyingkap pemikiran dan sumbang baktinya. 

Senarai judul penulisan bagi karya Hamzah Sendut mengikut pecahan bidang:

Karya-karya Hamzah Sendut telah rancak diterbitkan oleh penerbit dalam dan luar negara sekitar tahun 1961 hingga 1980. Berikut pula adalah senarai penerbit karya Hamzah Sendut:

Berikut adalah senarai judul karya oleh Hamzah Sendut dan mengenainya. Kebanyakan karyanya berkenaan seperti perumahan, bangunan dan perancangan bandar. 

Koleksi karya Hamzah Sendut dan mengenainya di Perpustakaan Universiti Malaya

Koleksi karya Hamzah Sendut dan mengenainya di Perpustakaan Tun Sri Lanang, UKM

Koleksi karya Hamzah Sendut dan mengenainya di Perpustakaan Negara Malaysia (PNM)

Katalog Induk Kebangsaan, PNM

Koleksi karya Hamzah Sendut dan mengenainya di Arkib Negara Malaysia

Koleksi karya Hamzah Sendut dan mengenainya di DBP

Penulisan mengenai Hamzah Sendut dalam koleksi Perpustakaan Universiti Putra Malaysia

Penulisan mengenai Hamzah Sendut dalam koleksi atas talian arkib akhbar Malaysia (News Image Bank)

Pemikiran

Pemikiran Tan Sri Hamzah Sendut

Gagasan pemikiran Tan Sri Hamzah Sendut dilihat banyak disalurkan dalam pembangunan Universiti Sains Malaysia (USM). Tan Sri Hamzah Sendut dan USM bagai aur dengan tebing. Kecemerlangan USM pada hari ini boleh dianggap hasil usaha dan kerja keras oleh naib canselor pertamanya itu. Berlatarbelakangkan disiplin geografi pembangunan, ketokohannya terserlah sebagai pemimpin dan pentadbir berkaliber.

Kecemerlangannya dalam bidang akademik membolehkan beliau terpilih memasuki salah sebuah institusi pendidikan elit pada ketika itu, iaitu Malay College Kuala Kangsar (MCKK) pada tahun 1950. Lantaran kecemerlangannya dalam bidang akademik, beliau telah menerima tawaran melanjutkan pelajaran peringkat ijazah sarjanamuda di Universiti Malaya dengan memperoleh Bachelor of Arts and Honours in Geography. Kecenderungannya dalam mendalami ilmu terserlah apabila beliau melanjutkan pelajarannya ke peringkat sarjana pada tahun 1957 di University of Liverpool dalam bidang Civil Design.

Kesarjanaannya juga telah diperakukan oleh universiti luar negara apabila beliau dianugerahkan Honorary Doctorate of Letters and Literature oleh Universiti Kyung Hee, Korea pada 1970 dan University Strathclyde, Britain pada tahun 1975. Sekembalinya ke tanah air, beliau memulakan kerjayanya sebagai seorang pensyarah dalam bidang geografi bandar dan dilantik sebagai Dekan dan dianugerahkan gelaran profesor di Universiti Malaya, Malaysia.

Selepas merdeka, pemimpin negara rancak membangunkan negara dari segenap aspek termasuk pendidikan. Pada tahun 1969, sebuah Institut Pengajian Tinggi Awam (IPTA) ke-2 negara telah ditubuhkan di Pulau Pinang dengan nama Universiti Pulau Pinang. Sejajar dengan pembukaan IPTA ini, adalah menjadi keperluan untuk diterajui oleh seseorang yang berkaliber.

Oleh itu, pada April 1969, Tan Sri Hamzah Sendut telah dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong ke-4, Al-Marhum Tuanku Ismail Nasiruddin Shah Ibni Al-Mahrum Sultan Zainal Abidin sebagai naib canselor pertama. Pada tahun 1972, universiti ini bertukar nama kepada Universiti Sains Malaysia. Tan Sri Hamzah Sendut bukan sahaja menerajui sebuah institusi pengajian tinggi pasca merdeka tetapi juga bersama-sama pemimpin negara mengharungi cabaran dalam memimpin selepas peristiwa 13 Mei. 

Tan Sri Hamzah Sendut telah memainkan peranan penting dalam pembangunan USM. Kemegahan USM sebagai salah sebuah institusi pengajian tinggi terulung di Malaysia boleh dianggap hasil kerja keras beliau. Beliau begitu menitikberatkan pembangunan USM dari segenap aspek, dari penawaran kursus sehinggalah pemilihan lokasi kampus.

Berkeluasan 280 ekar dan terletak di atas sebuah bukit dengan struktur dan landskap yang indah dan sesuai untuk dijadikan sebagai kampus, Tan Sri Hamzah Sendut sendiri telah memilih lokasi ini sebagai kampus USM dan berbincang dengan Perdana Menteri pada ketika itu, Tun Abdul Razak Hussein, dan timbalannya Tun Dr. Ismail Datuk Abdul Rahman bagi mendapatkan persetujuan. Akhirnya lokasi ini yang juga bekas kompleks tentera British telah dijadikan kampus USM.

Memperlihatkan keindahan dan ketenangan kampus ini, Tan Sri Hamzah Sendut dilihat dan prihatin terhadap keindahan alam sekitar USM. Ketegasannya dibuktikan apabila tiada satu pohon di USM boleh ditebang kecuali dengan izin beliau. Bagi memastikan segala yang diimpikan menjadi kenyataan, beliau kerap turun padang termasuk ke desasiswa, kompleks penginapan mahasiswa yang diperkenalkannya bagi memantau tahap kebersihan kampusnya.

Selain mementingkan soal fizikal kampusnya, Tan Sri Hamzah Sendut juga bekerja keras ke arah pemantapan pengisian kursus yang ditawarkan. Beliau telah memperkenalkan banyak kursus baru pada ketika itu seperti perumahan, bangunan dan perancangan. Selain itu, kursus-kursus baru seperti sains politik, sosiologi, pengajian bandar/desa, perhubungan ras dan sebagainya juga dibuka.

Sifat inovatifnya terserlah apabila beliau memperkenalkan sistem pusat pengajian, sesuatu yang berlainan berbanding sistem yang digunakan di kebanyakan universiti di rantau ini pada ketika itu iaitu kaedah fakulti. Secara tidak langsung, beliau menjadi pelopor pertama IPTA di negara ini yang mengamalkan sistem antara disiplin. Pusat pengajian yang diperkenalkannya masih berasaskan sistem unit kredit (credit unit system weightage) tetapi mahasiswa digalakkan mengambil kursus yang ditawarkan oleh pusat pengajian lain.

Rasional sistem ini diperkenalkan adalah untuk membentuk keluwesan minda pelajar selain memberi peluang kepada mahasiswa menerima ilmu daripada pelbagai disiplin. Selain itu, para mahasiswa juga akan menyedari bahawa banyak bidang ilmu itu mempunyai hubung kait dengan satu sama lain. Dengan itu, beliau telah memperkenalkan pusat pengajian sains kemasyarakatan dan ilmu kemanusiaan. Kursus-kursus yang ditawarkan di pusat pengajian sains kemasyarakatan pula dilihat lebih bersifat eklektik dengan menerima banyak input dan perspektif daripada pelbagai disiplin. Sejajar dengan nama universiti yang diterajuinya, Tan Sri Hamzah Sendut menekan pada kursus sains dan teknologi dengan nisbah 60:40 berbanding kursus lain.

Selain memantapkan pengisian ilmiah para pelajarnya, beliau juga sedaya upaya membantu golongan yang tidak bernasib baik dalam menimba ilmu di menara gading dengan memperkenalkan program Rancangan Luar Kampus yang kini dikenali sebagai Pusat Pengajian Jarak Jauh. Golongan yang dimaksudkan ini ialah kakitangan kerajaan, swasta dan mereka yang tinggal di desa, kawasan yang kurang mendapat kemudahan-kemudahan seperti yang terdapat di kota-kota.

Beliau berpendapat semua insan harus diberi peluang mendapat pendidikan yang sama walaupun diluar kampus dengan mutu pendidikan yang tetap berkualiti. Bagi merealisasikan kualiti pelajaran yang diinginkan, beliau telah mengambil tenaga pengajar yang berwibawa dari luar negara. Namun, kebergantungan itu tidak berpanjangan apabila beliau mengambil alternatif dengan menyediakan tenaga-tenaga baru yang terdiri daripada anak-anak tempatan untuk mengambilalih tempat staf akademik sementara itu melalui satu program iaitu ‘Pra Universiti’.

Mahasiswa bumiputra yang berpotensi, tetapi tidak memiliki kelulusan yang mencukupi dilatih melalui program ini selama setahun sebelum diserap sepenuhnya ke tahun satu. Setelah diperkenalkan, ramai mahasiswa bumiputra yang berjaya mengikuti program ini. Selain itu, selaku pentadbir akademik, beliau juga telah mempamerkan sifat nasionalnya selaras dengan tuntutan dasar pembangunan akademik negara pasca merdeka pada ketika itu.

Pada era pentadbirannya Bahasa Melayu diberi perhatian serius di samping menekankan aplikasi bahasa Inggeris. Kelas-kelas khas bahasa Melayu pula dibuka bukan sahaja kepada mereka yang telah kredit pada tahap SPM, tetapi juga kepada staf akademik dari luar negara bagi membolehkan mereka menyampaikan berkuliah dalam bahasa Melayu.

Di samping itu, Tan Sri Hamzah Sendut juga sensitif dengan aktiviti pelajarnya. Beliau yang menerajui institusi ini pada pasca peristiwa berdarah 13 Mei telah melalui gelombang mahasiswa yang sensitif dan responsif terhadap isu-isu semasa pada ketika itu. Beliau telah menempuh banyak episod demonstrasi yang dianjurkan oleh mahasiswa.

Perkara ini dibiarkan berlaku walaupun dari segi pentadbiran beliau tidak setuju kerana beliau percaya aktivisme mahasiswa yang tidak melulu dan menjurus ke arah keganasan disifatkan mampu membentuk siasah pelajar yang berpendirian tegas dan berjiwa pemimpin. Dalam masa yang sama, selagi mahasiswa masih peka terhadap tanggungjawabnya sebagai pelajar dan ingat pada peperiksaan, kegiatan ini dibenarkan kerana ini dilihat bersifat mempertajamkan perspektif minda mahasiswa.

Selain itu, Tan Sri Hamzah Sendut juga peka terhadap kakitangan USM. Difahamkan beliau kerap berjumpa dengan staf dan wakil pelajar dalam sesi santai bagi membolehkan beliau mengikuti perkembangan USM, kakitangannya dan merapatkan lagi silaturrahim antara mereka. Beliau akan membuat lawatan ke jabatan dan pejabat tertentu untuk memantau staf dalam menjalankan tugas di samping dapat mengetahui permasalahan atau isu yang timbul. Beliau juga dikenali sebagai pemimpin berwawasan tinggi, bijak, moden, berfikiran terbuka dan mempunyai jati diri sebagai seorang Melayu yang penuh bersopan santun dalam kalangan sebahagian besar staf USM ketika itu.

Walaupun tegas dalam membuat keputusan tetapi beliau tetapi disenangi oleh kakitangan di bawahnya. Terlalu banyak sumbangan negarawan ini terhadap pembangunan USM. Selain mengasaskan Matriculation Studies Unit, beliau juga adalah individu yang bertanggungjawab dalam membangunkan fasiliti USM antaranya Pusat Islam, Masjid Universiti, Kompleks Kolam Renang, National Drug Research Centre dan Kampus USM Kubang Kerian, Kelantan.

Kesibukannya sebagai pentadbir akademik tidak menghalangnya bergiat aktif dalam lapangan penulisan. Beliau cenderung menulis dalam bidang kepakarannya merangkumi pembangunan, pembangunan bandar dan desa dan pendidikan.

Foto Tokoh

2 June 1970 bersama sebahagian penuntut-penuntut baru	5 April 1965 4 pensyarah Universiti Malaya
7 June 1971 Naib Canselor Universiti Sains Malaysia
Tan Sri Hamzah Sendut disambut oleh timbalan menteri belia	14 June 1969 the United States Cultural Attache, Mr. Edward