Rashdan Baba

Profesor Emeritus Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Haji Baba adalah seorang yang sangat mencintai ilmu dan sering menjadikan ilmu sebagai tunggak kemajuan bangsa. Beliau dilahirkan pada 31 Oktober 1935 di Chembong, Rembau, Negeri Sembilan. Bapanya bernama Baba bin Baki dan Ibunya bernama Puan Hamidah binti Baharin. Beliau mendapat pendidikan awal di Sekolah Chembong dan kemudiannya meneruskan pengajian di Government English School, Tampin. Pada tahun 1953, beliau telah berjaya mendapat Pangkat 1 Peperiksaan Senior Cambridge.

Selepas itu,  beliau melanjutkan pengajian dalam bidang pertanian di Kolej Pertanian Malaya, Serdang dan memperoleh Diploma Pertanian, Kepujian Kelas Pertama (Distinction) pada tahun 1957. Kemudian beliau melanjutkan pelajaran di England dan memperoleh Ijazah Pertama dalam bidang Sains Pertanian (B.Sc.) dengan Kepujian Kelas Dua dari University of Reading pada tahun 1960. Sejurus selepas itu, Tan Sri Rashdan Baba telah memilih untuk meneruskan pengajiannya ke peringkat Ijazah Doktor Falsafah di University of Leeds.  

Kerjaya Tan Sri Rashdan bermula pada tahun 1957 sebagai Pembantu Pertanian, Jabatan Pertanian Rembau. Pada tahun 1964, selepas menamatkan pengajian di luar negara, beliau telah dilantik sebagai ahli agronomi di Pusat Percubaan Pertanian Persekutuan. Kemudian pada Jun 1965, Tan Sri telah dilantik sebagai Pengetua Kolej Pertanian Malaya, Serdang. Beliau telah dilantik menjadi Naib Canselor UKM yang pertama ketika berusia 33 tahun iaitu sejak September 1969 hingga Mac 1971.Manakala pada 1 April 1971, beliau telah dilantik sebagai Naib Canselor UPM yang pertama sehingga tahun 1982.

Penglibatan beliau dlam bidang korporat bermula apabila beliau dilantik sebagai Pengerusi Eksekutif Kumpulan Guthrie Berhad pada Februari 1982. Kemudian pada tahun 1987, beliau telah dilantik pula sebagai Pengerusi Eksekutif Syarikat Telekom Malaysia Berhad. Pada Mei 1987, Tan Sri Rashdan telah kembali semula ke Bangi untuk mencurahkan bakti dalam dunia akademik dan dilantik sebagai Pengerusi Majlis UKM. Pada Mei 1999, beliau telah dilantik sebagai Pengerusi Lembaga Pengarah UKM.

Pembangunan Universiti Kebangsaan Malaysia dan Universiti Putra Malaysia pada mulanya adalah berasaskan buah fikiran Y. Bhg. Tan Sri yang memang terkenal dengan sikap terbukanya memperjuangkan hak dan kepentingan orang Melayu dalam pendidikan.

Pengenalan

Tan Sri Rashdan Baba merupakan tokoh yang berwibawa dan telah menaikkan sistem pendidikan di Malaysia. Beliau merupakan tokoh yang berdedikasi dalam menjalankan tanggungjawab yang diberikan. Kepercayaan terhadap kebolehan dan dedikasi beliau menyebabkan beliau mampu mengukir nama dalam sejarah institusi pendidikan tinggi.  Beliau telah berkhidmat sebagai Naib Canselor, iaitu ketua eksekutif bagi dua buah universiti terulung negara, iaitu Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) dan Universiti Pertanian Malaysia (Universiti Putra Malaysia) (UPM).

Tan Sri Rashdan Baba juga dilihat sebagai ikon, tokoh pendidik dan ahli korporat yang berjaya mengharungi zamannya kerana berjaya meletakkan asas pendidikan tinggi negara di tempat yang kukuh. Terdapat pelbagai idea yang disumbangkan olehnya yang dapat dilihat hasilnya seperti terbinanya Menara Pucuk Rebung Telekom Malaysia dan Menara Telekom Alor Star.

 

Latar Belakang

Tan Sri Rashdan dilahirkan pada 31 Oktober 1935 di Rembau, Negeri Sembilan. Bapanya Haji Baba bin Baki ialah seorang guru sekolah Melayu, manakala ibunya Hajjah Hamidah binti Haji Bahrin merupakan seorang suri rumahtangga. Keluarganya terdiri daripada empat orang adik beradik dan Rashdan adalah anak yang kedua. Abangnya Yazid, seorang peguam bela, adiknya Hamizah meninggal dunia ketika berumur tujuh tahun manakala yang bongsu ialah Bakly, seorang ahli perniagaan.

Bapa Rashdan berasal dari Kampung Tanjung, Kota, Rembau adalah berasal daripada keturunan Minangkabau (Junainah Ledeng, 2000). Selain mengajar di sekolah rendah, bapanya membuat kerja-kerja kampung untuk menampung keperluan keluarga. Bapanya juga merupakan ketua adat, iaitu Datuk Mangku Bumi. Ibu Rashdan, Hajjah Hamidah, seorang ibu yang amat mementingkan masa depan anak-anaknya.

Baginya kejayaan anak-anak dalam pelajaran merupakan salah satu tanggungjawab utamanya. Mengikut Tan Sri, ibunya itu sanggup bangun awal pagi antara pukul 2.00 atau 2.30 pagi, untuk menemani Rashdan belajar, menyediakan bekalan dan memastikan anaknya bersekolah (Robiah Sidin 2005). Selain kerja rumah, ibunya bersawah padi untuk menambah pendapatan keluarga dan sanggup berkorban harta benda agar anak-anak dapat meneruskan pengajian masing-masing ke tahap yang tinggi.

Dalam memberikan pelajaran, ibunya sanggup menggadaikan barang-barang kemas agar pelajaran Tan Sri Rashdan Baba dan abangnya di sekolah menengah tidak tergendala. Kegigihan dan semangat ibunya ini telah menjadi pendorong utama bagi beliau  untuk terus berusaha dan menabur bakti kepada masyarakat. Beliau menjadi lebih prihatin akan kepentingan pendidikan dalam kehidupan dan menerima hakikat perlunya dia berusaha untuk mengejar kejayaan dibidang pendidikan. Bagi Tan Sri Rashdan Baba, kejayaan dan pencapaian beliau pada hari ini adalah hasil pengorbanan, pengaruh dan dorongan yang tidak ada batasan daripada ibu dan bapanya.

Sejak dari kecil lagi Tan Sri Rashdan Baba diberi kesedaran tentang kepentingan pendidikan dan usaha untuk belajar bersungguh-sungguh. Hanya apabila sudah belajar dengan bersungguh-sungguh barulah seorang itu mampu meraih kejayaan dalam hidupnya. Ibu bapa Rashdan juga amat menitikberatkan pendidikan agama. Setiap petang, beliau akan mengaji Al-Quran dan akan mempastikan adik-beradiknya menunaikan sembahyang lima waktu setiap hari. (Junainah Ledeng 2000 & Robiah Sidin 2005).Hidup dalam suasana kampung dan masyarakat pertanian yang rata-rata miskin, telah banyak mempengaruhi semangat dan pemikiran Tan Sri Rashdan Baba.

Beliau berazam untuk keluar dari kepompong tersebut. Beliau bertekad untuk mengubah corak kehidupan keluarga dan penduduk kampung. Sejak kecil lagi, beliau sedar bahawa salah satu cara untuk melepasi keadaan hidup yang susah dan miskin itu ialah melalui pendidikan. Beliau sensitif akan hakikat bahawa walaupun setiap hari dari pagi hingga ke petang, orang kampung bekerja keras dan penat berkorban tenaga, nasib mereka tidak akan berubah. Keperitan hidup dalam pemerintahan Jepun juga menimbulkan keprihatinannya terhadap pengorbanan dan kesusahan hidup di kampung itu.

Sebagai seorang individu, Tan Sri Rashdan Baba mempunyai beberapa ciri yang melambangkan identiti dan personalitinya yang tersendiri. Sebagai seorang ketua, beliau dilihat bersikap tegas dan berdisiplin di tempat kerja, namun beliau adalah seorang yang amat sensitif iaitu hatinya mudah tersentuh. Ini ternyata apabila dalam satu sesi temubual, beliau agak sebak dan emosional menceritakan kisah lampau dan pengorbanan keluarga, khususnya ibunya, yang kini telah tua dan uzur. Budi dan didikan ibu bapanya kuat terpahat dalam ingatannya.

Keprihatinan beliau disokongi dengan sifat suka menolong orang lain, mungkin salah satu faktor kejayaan beliau sebagai pensyarah dan pentadbir utama universiti. Pernah pada satu hari minggu, beliau yang membawa kereta barunya, bertembung dengan sebuah keluarga yang mendapat kemalangan dengan keretanya. Tanpa berfikir panjang, beliau terus membanru mangsa kemalangan itu dengan membawanya ke hospital berdekatan walaupun keadaan itu telah memaksa beliau menukar program perjalanan dan keretanya dikotori dengan kesan darah mangsa.

Bagi Tan Sri Rashdan Baba, semua itu tidak dihiraukan, kerana apa yang dipentingkan ialah nyawa mangsa adalah terselamat. (Robiah Sidin 2005). Demikian juga, ketika beliau menjadi Pengetua di Kolej Serdang, beliau telah berusaha bersungguh-sungguh memperbaiki keadaan di kolej kediaman. Beliau sentiasa berusaha membantu pelajar Melayu. Sikap ehsannya jelas tergambar apabila beliau mendapatkan biasiswa serta sanggup menjadi penjamin bagi mereka. Di atas segala sumbangan dan pertolongan itu, beliau mahu pelajar berterima kasih kepada Allah dan bukannya kepada beliau. Beliau hanyalah menjalankan tanggungjawab yang telah ditetapkan baginya.

Walaupun telah memegang jawatan tinggi dan mempunyai status hidup yang disegani, Tan Sri Rashdan Baba tidak pernah sombong dan lupa akan asal usulnya. Baginya pekerjaan dan kejayaan diri bukanlah sesuatu agenda tersendiri tetapi adalah rahmat yang diberi oleh Allah. Justeru itu, kita harus sentiasa bersyukur dengan apa yang dianugerahkanNya. Baginya pegangan dan kepercayaan agama sangat penting, malahan ajaran agama itu menjadi prinsip atau pegangan hidup beliau hingga ke hari ini. Dan jawatan serta tugas yang dipikul merupakan satu tanggungjawab yang membolehkan kita mencurah bakti dan memberi sumbangan kepada masyarakat.

Sifat tanggungjawab dan amanah sebenarnya telah lama tertanam dalam dirinya. Semasa bersekolah di peringkat menengah, beliau sering diberi tanggungjawab oleh guru walaupun beliau jauh lebih muda daripada rakan-rakan yang lain. Misalnya, beliau mengeluarkan denda jika terdapat rakan-rakan melakukan kesalahan dan ini dilakukan dengan jujur tanpa takut atau berhelah. Selain mementingkan pendidikan dalam hidupnya, Tan Sri Rashdan sangat menitikberatkan aspek kesihatan. Baginya pendidikan dan kesihatan sama penting dalam mencapai kejayaan diri, kesejahteraan masyarakat dan negara. Jika mempunyai pendidikan tetapi tidak memiliki kesihatan yang baik, maka sukar untuk kita menjalankan apa-apa pekerjaan dan sebaliknya.

 

Pendidikan

Sebagai seorang kanak-kanak, Tan Sri Rashdan Baba boleh dianggap cerdik dan cepat matang. Beliau memulakan zaman persekolahan dalam darjah satu ketika berusia lima tahun di Sekolah Rendah Kebangsaan Chembung, Rembau (atau turut dikenali Sekolah Melayu Chembung, Rembau). Kecemerlangannya di dalam peperiksaan ketika berada dalam darjah satu telah melayakkan Tan Sri Rashdan Baba melanjutkan pelajarannya ke darjah dua, walaupun ketika itu baru berusia enam tahun.

Beliau juga pernah bersekolah di Sekolah Melayu di Gemencih, Sungai Jernih, Rokan, Air Kuning dan Gemas kerana mengikuti bapanya yang sering berpindah tempat kerja sebagai seorang guru. Semasa pemerintahan Jepun, Tan Sri Rashdan Baba telah mengikuti sistem pelajaran Jepun sehingga Perang Dunia Kedua tamat pada tahun 1945.Di peringkat sekolah rendah, Tan Sri Rashdan Baba sering rriendapat tempat teratas dalam peperiksaan yang didudukinya. Beliau dikenali sebagai 'ulat buku' kerana kebanyakan masanya adalah diisi dengan membaca buku.

Bermula dari sinilah, tertanam sifat suka membaca dan mencintai ilmu. Setelah menamatkan pendidikan rendah dalam darjah lima, beliau meneruskan persekolahan menengah di Government English School (Sekolah Menengah Inggeris) Tampin pada tahun 1946. Beliau memulakan pendidikan menengahnya dalam Special Malay Class dan terus melompat kelas ke Standard 4, 5, 6, 7,8 dan 9 pada tahun 1953. Di sekolah menengah inilah beliau mula mendapat pendedahan awal kepada sistem pendidikan Inggeris (Mazilah Jamaludin, 2000).

Kekerapan bapanya berpindah sekolah atau tempat mengajar, menyebabkan Tan Sri Rashdan Baba pernah menumpang di rumah seorang kenalan kampung di Tampin. Tetapi jarak rumah itu ke sekolah adalah 6 batu. Namun, ini tidak mematahkan semangatnya untuk belajar malah menjadi pendorong dan menguatkan azamnya untuk terus berjuang dan tidak mengalah kepada keadaan.

Tan Sri Rashdan Baba telah menamatkan sekolah menengahnya dengan cemerlang apabila mendapat pangkat satu di dalam peperiksaan Cambridge School Certificate yang dikendalikan olel University Cambridge di Britain. Beliau seterusnya ditawarkan melanjutkan pelajaran d Tingkatan 6 di Sekolah King George V (KGV) Seremban dalan aliran sastera, iaitu selari dengan orientasi pelajaran yang diterima di Government English School (Sekolah Menengal Inggeris) Tampin dahulu. Bagaimanapun, beliau menolak tawaran untuk meneruskan pengajian ke tingkatan 6 ini kerana tidak meminati aliran sastera.

Beliau lebih meminat aliran sains dalam bidang pertanian. Bagi beliau, bidang sains adalah sesuatu yang lebih menggunakan pemikiran atau analytical thinking yang membawa hasil yang boleh diaplikasikan. Bagi beliau aspek memahami adalah lebih selesa daripada hanya mengetahui. Bidang sastera baginya, lebih banyak menggunakan ingatan. Apabila menolak tawaran Tingkatan Enam, Tan Sri Rashdan Baba telah memohon melanjutkan pelajarannya ke Kolej Pertanian di Serdang dan diterima masuk mengikuti program Diploma Pertanian pada tahun 1954.

Di sini, beliau berjaya menunjukkan kecemerlangannya bukan sahaja dalam bidang akademik, tetapi juga di bidang ko-kurikulum dan kepimpinan pelajar. Pada tahun 1957, beliau dianugerahkan Diploma Pertanian dengan Kepujian Pangkat Tertinggi. Beliau merupakan salah seorang pelajar yang pertama yang mendapat anugerah ini. Menyedari bahawa Diploma Kolej Pertanian Serdang ini hanya diiktiraf di Malaysia sahaja dan bukannya di England, Tan Sri Rashdan Baba telah mengambil inisiatif di tahun pengajian untuk mengambil peperiksaan Tingkatan 6 bagi subjek Botani, Zoologi, Geografi dan Kimia.

Tujuan beliau ialah untuk melanjutkan pelajarannya ke England. Langkah belajar sendiri itu dibuat kerana Rashdan pernah dijanjikan biasiswa oleh kerajaan untuk melanjutkan pelajaran ke England dalam jurusan pertanian, dengan syarat mesti cemerlang dalam pengajian. Walaupun Tan Sri Rashdan Baba berjaya menunjukkan kecemerlangan itu dalam tahun satu tetapi permohonannya tidak diluluskan. Begitu juga ketika di tahun kedua di Serdang, janji hanya tinggal janji.

Salah satu sebabnya ialah kerana Pengetua Kolej ketika itu adalah berbangsa Inggeris. Pegangan atau prinsip pemerintah Inggeris pada ketika itu hanyalah untuk melatih pelajar bumiputera sekadar di peringkat Diploma dan bukannya di peringkat Ijazah. Keadaan ini membuatkan semangat kemelayuan dan bencikan penjajah menebal dalam jiwa Tan Sri Rashdan Baba ketika itu. Bagaimanapun, setelah berjaya lulus dengan cemerlang di peringkat Diploma dan juga peperiksaan Tingkatan 6 yang diambil secara pensendirian, beliau berjaya diterima melanjutkan pelajaran dalam bidang sains pertanian di University of Reading iaitu satu-satunya pelajar Melayu di situ. Rashdan memperolehi ijazah pertama pada tahun 1960.

Kecemerlangan Rashdan yang berterusan di dalam akademiknya telah menarik minat salah seorang profesornya di University of Reading untuk membantu mendapatkan tajaan agar beliau meneruskan pengajiannya ke peringkat PhD di University of Leeds, United Kingdom. Akan tetapi pada ketika itu, bapanya sudah memanggil beliau agar pulang ke tanahair, kerana berpendapat kelayakan ijazah pertama sudah cukup. Tan Sri Rashdan Baba tetap dengan pendirian untuk melanjutkan pelajarannya ke peringkat PhD dan enggan pulang ke tanahair.

Ketika mengikuti pengajian ijazah PhD, bantuan biasiswa beliau daripada kerajaan negeri telah dihentikan. Ini berikutan ayahnya berpihak kepada parti negara dan bukannya parti kerajaan. Saat itu merupakan cabaran yang paling getir buat beliau memandangkan kos kehidupan dan pelajaran amat tinggi serta banyak wang diperlukan. Bagaimanapun, beliau tetap tabah dan bersabar berusaha dan terus gigih.

Berkat kesabarannya, beliau memperolehi kemudahan biasiswa daripada Kerajaan Persekutuan Malaysia dan akhirnya berjaya mendapatkan ijazah PhD pada tahun 1964. Beliau merupakan anak Melayu yang pertama mendapat Ijazah Kedoktoran dalam bidang pertanian. Sebelum pulang ke tanahair, beliau telah melawat ke Amerika Syarikat untuk menimba pengalaman dan memperolehi pengalaman di sini beliau mendapati orang-orang Barat bekerja dengar bersungguh-sungguh dan sentiasa menepati masa.

Masyarakat Barat juga tidak menonjolkan atau menunjuk-nunjukkan kebolehan atau kelebihan diri kerana bagi mereka menambah kelulusan atau kelayakan diri dan adalah satu tanggungjawab untuk berbakti dan bukannya satu kebanggaan yang boleh membuatkan diri berasa megah atau lupa diri.

Pendidikan beliau dapat disimpulkan adalah:

1.  Sekolah Melayu Kota, Negeri Sembilan.
2. Government English School, Tampn, Negeri Sembilan.
3. Kolej Pertanian Serdang, Selangor dengan kelulusan Diploma
4. University of Reading, United Kingdom dn lulus ijazah Sarjana Muda Sains.
5. University of Leeds, United Kigdom dan lulus ijazah Doktor Falsafah

 

Kerjaya dan sumbangan

Berlainan daripada kebanyakan anak-anak muda Melayu yang memperolehi ijazah pada masa itu, Tan Sri Rashdan Baba memiliki kerjaya di bidang akademik, bukan di bidang pentadbiran dan diplomatik awam (PTD). Secara tidak rasmi kerjayanya di bidang pendidikan bermula di Sekolah Rendah Kebangsaan (URES) Rembau, iaitu ketika menjadi guru sementara dalam usia 18 tahun. Tetapi oleh kerana kurang berminat mengajar kanak-kanak, beliau berhenti mengajar selepas tiga bulan.

Pada tahun 1964, selepas memperolehi Ijazah Doktoj Falsafah, beliau mendapat tawaran bekerja sebagai pakar sains pertanian di Jabatan Pertanian Malaysia di Kuala Lumpur Beliau berkhidmat sehingga tahun 1965 apabila beliau dilantik pula sebagai Pengetua Kolej Pertanian Malaya di Serdang.

i. Sebagai Pengetua Kolej Serdang

Rashdan dipilih memegang jawatan Pengetua di Kolej Serdang kerana beberapa faktor. Pertama, kerana beliau mempunya kelayakan yang sesuai, iaitu PhD di bidang sains pertanian Pada masa yang sama, beliau telah juga mempunyai pengalaman bekerja di bidang perladangan dan pertanian baik semasa menjadi pelajar mahupun selepas itu. Kedua, mungkin juga beliau dilantik kerana mempunyai semangat nasionalismi dan kemelayuan yang kuat.

Adalah menjadi hasrat kerajaan Malaysia di bawah skema Malayanisasi pada masa itu untul melantik ramai pekerja daripada golongan rakyat tempatan terutama anak-anak Melayu untuk menjawat pelbagai jawatan yang terbuka di bawah pentadbiran baru sebagai sebuah negara merdeka. Sebelum ini, semua Pengetua Kolej adalah pegawai Inggeris dan sudah tiba masanya, tempat itu diambil alih oleh seorang anak watan yang berkelayakan dan berpengalaman.

Pada masa itu, beliau masih muda, iaitu baru berusia 30 tahun dan ramai orang kurang yakin dengan kemampuannya. Apatah lagi banyak cabaran yang menantinya baik dalam aspek perancangan program dan kurikulum mahupun dalam pengurusan kolej. Namun, faktor usia tidak menjadi penghalang baginya. Pengalaman dan pendedahannya kepada pendidikan dan amalan praktikal luar negara, khususnya di England dan Amerika Syarikat, memberi keyakinan dan kesungguhan kepadanya untuk bekerja.

Sebanyak sedikit beliau juga telah membentuk visi ke arah mana yang harus ditujui oleh negara dalam bidang pendidikan pertanian itu. Antara kesulitan yang dihadapinya pada peringkat awal kerjayanya ialah kekurangan tenaga pengajar yang terlatih. Jadi, ia telah mengadakan rancangan khas untuk mendapatkan tenaga pengajar yang berkualiti. Calon-calon yang sesuai, dilantik dan dihantar menyambung pelajaran di peringkat sarjana dan doktor falsafah ke luar negara dengan diberi biasiswa yang mencukupi.

Dari segi pelajar pula, beliau mengambil langkah untuk menambah bilangan yang terdapat khususnya di kalangan pelajar Melayu. Kursus-kursus pra-diploma bagi lepasan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) dijalankan kerana proses ini boleh menambah  bilangan pelajar bumiputera  berkelulusan sains. Dengan cara ini, pelajar-pelajar daripada luar bandar yang tidak banyak mendapat kemudahan persekolahan boleh diberi peluang melanjutkan pelajaran di peringkat pendidikan tinggi. Apabila Kolej Pertanian menjadi rnantap dan berkembang maju, maka Tan Sri Rashdan Baba telah berusaha untuk mengintegrasikan Fakulti Pertanian di Universiti Malaya dengan Kolej Pertanian untuk dinaiktarafkan menjadi sebuah universiti.

ii. Sebagai Naib Canselor Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)

Kejayaan Rashdan menerajui dan membangunkan Kolej Pertanian Serdang telah menarik perhatian pihak-pihak tertentu untuk menawarkan kepadanya satu jawatan yang lebih tinggi, iaitu sebagai Naib Canselor UKM. Rashdan mula terlibat dengan UKM apabila beliau turut menganggotai Jawatankuasa Penaja UKM yang dipengerusikan oleh Syed Nasir Ismail. Ahli-ahli lain termasuklah Dr. Mahathir Mohamad sebagai Naib Pengerusi, Tan Sri Abdullah Ayub dan Dr. Agoes Salim (Junainah Ledeng, 2000).

Tokoh-tokoh ini memperjuangkan penubuhan Universiti Kebangsaan atas desakan dan permintaan rakyat biasa khususnya orang-orang Melayu. Penubuhan UKM diumumkan secara rasmi pada tahun 1969 oleh Menteri Pelajaran pada waktu itu, Encik Mohd. Khir Johari. Universiti ditubuhkan secara rasmi pada 18 Mei 1970. Tan Sri Rashdan Baba dilantik sebagai Naib Canselor pertamanya pada 1 September 1969. Kampus sementaranya ialah di Lembah Pantai, Kuala Lumpur. Pelajar sulung berjumlah 178 orang dengan tiga buah fakulti iaitu Sastera, Sains dan Pengajian Islam. Walaupun berpengantar bahasa Melayu, pelajar dan pensyarah tidak terhad kepada hanya orang-orang Melayu sahaja.

Sebagai Naib Canselor, impian utama Rashdan ialah untuk memartabatkan penggunaan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar dan bahasa ilmiah di peringkat pendidikan tinggi. Beliau juga ingin menjadikan UKM sebuah universiti yang diiktiraf di dalam dan di luar negara. Pada peringkat awal penubuhannya, UKM lebih dikenali sebagai universiti kelas dua (second class) kerana bahasa pengantarnya dan pengalaman mudanya sebagai Universiti Kebangsaan berbanding Universiti Malaya, Universiti Sains Malaysia dan Universiti Singapore yang menggunakan Bahasa Inggeris.

Semasa mula mentadbir UKM, cabaran utama yang dihadapi ialah untuk mencari dan melantik tenaga pengajar yang terlatih dan berdedikasi. Sebagai sebuah universiti yang baru ditubuhkan dalam negara yang baru merdeka yang baru sahaja mengalami peristiwa perbalahan kaum yang serius iaitu Peristiwa 13 Mei 1969, maka agak sukar untuk mendapatkan profesor dan pensyarah kanan yang berkedudukan teguh di bidang akademik, yang sudi menjadi warga UKM.

Bagi mengatasi cabaran utama yang dihadapi itu, beliau menggunakan pengalaman yang pernah dilaluinya di Kolej Pertanian Serdang. Beliau mendapatkan banyak biasiswa dan menggalakkan pada pensyarah melanjutkan pendidikan ke peringkat lebih tinggi. Sebenarnya, masalah di kedua-dua institusi banyak persamaannya. Demikian juga beliau telah menggunakan segala bakat dan pengalaman di Kolej untuk menyusun struktur organisasi akademik, pengurusan dan perancangannya, kerana beliau sedar bagaimana pentingnya UKM dirancang dan diurus dengan baik agar ia menjadi model kukuh bagi institusi lain dalam sistem pendidikan kebangsaan.

Wawasan Rashdan ialah UKM menjadi sebuah institusi terkemuka di dalam dan di luar negara. Lebih jauh, beliau juga ingin membuktikan bahawa Bahasa Melayu itu mampu menjadi bahasa pengantar pendidikan tinggi. Jika usahanya gagal maka Bahasa Melayu juga akan gagal. Oleh itu, beliau berusaha tanpa mengerti erti penat lelah dan putus asa agar impian masyarakat menjadi satu kenyataan. Beliau dengan berani telah menyahut cabaran pihak-pihak tertentu yang pernah mempersenda dan memperlekehkan penggunaan Bahasa Melayu sebagai bahasa ilmiah. Ternyatalah usaha dan strategi tindakan yang diambilnya berjaya. Hari ini, UKM telah diiktiraf sebagai salah sebuah universiti terulung di Malaysia dan di rantau ini.

iii. Sebagai Naib Canselor Universiti Pertanian Malaysia (UPM)

Walaupun dilantik untuk menerajui pengurusan UKM, Tan Sri Rashdan  masih mempunyai tugas penting di Kolej Serdang, iaitu untuk menaikkan taraf kolej itu menjadi sebuah Universiti Pertanian. Dalam tahun 60an-70an, perancangan kerajaan memastikan pendidikan tinggi harus dimantapkan dengan ditubuhkan beberapa buah universiti selain daripada Universiti Malaya, yang merupakan pecahan kepada Universiti Singapura (1948).

Hasrat kerajaan untuk menubuhkan Universiti Pertanian itu mula diumumkan oleh Tun Razak sebagai Timbalan Perdana Menteri pada 31 Mac 1969. Tujuannya ialah untuk mengembangkan bidang pertanian dan lain-lain bidang yang berkaitan hingga ke peringkat tinggi dan pada masa yang sama, menjadi pusat untuk melatih tenaga manusia khususnya di bidang pertanian.

UPM diwujudkan dalam bulan Oktober 1971 berasaskan percantuman Kolej Pertanian/Serdang dengan Fakulti Pertanian Universiti Malaya. Rashdan secara rasminya dilantik sebagai Naib Canselor yang pertama. Jumlah pelajar yang mendaftar ialah seramai 1,559 orang di tiga buah fakulti iaitu Fakulti Pertanian, Fakulti Perhutanan dan Fakulti Kedoktoran Veterinar, Sains Penternakan dan Sains Asas (Rashdan Baba, 30 Julai 1977).

Pendek kata, di UPMlah kerjaya Rashdan terserlah sebagai seorang pentadbir akademik yang berjaya. Latar belakangnya sebagai anak kampung yang prihatin akan cengkaman kemiskinan dan kesusahan hidup sebagai seorang petani menjadi pendorong, untuknya membuat banyak pembaharuan dalam dasar pengambilan pelajar dan pelaksanaan program akademik. Perubahan-perubahan yang dilakukannya itu selari dengan tirai perubahan yang terdapat pada masa itu.

Kerajaan melaksanakan Dasar Ekonomi Baru dengan strategi serampang dua mata, membasmi kemiskinan dan menyusun semula masyarakat ke arah membolehkan semua rakyat menikmati kemajuan ekonomi negara dengan adil saksama. Jadi, segala usaha untuk membantu golongan pelajar yang kurang bernasib baik dalam pendidikan adalah selari dengan dasar semasa kerajaan. Antara tindakannya yang meninggalkan impak berpanjangan ialah meletakkan asas perkembangan UPM di bidang pengajian iktisas yang belum diadakan oleh institusi pendidikan tinggi yang lain.

Dari tiga fakulti asas, UPM mempunyai tujuh buah fakulti, serta Pusat Pengembangan dan Pendidikan Lanjutan, yang mengendalikan 10 program ijazah dan lima program diploma, semuanya berasaskan sains. Kerelevanan dan keberkesanan program dan kursus-kursus yang ditawarkan ditentukan dengan melantik beberapa Lembaga Penasihat yang dianggotai oleh pakar-pakar daripada luar universiti luar. Nasihat yang diperolehi daripada mereka menjadi garis panduan kepada ahli akademik dalam mengatur kurikulum dan proses pendidikan.

Setiap program baru tidak ditawarkan secara terburu-buru atau mendadak tetapi adalah dirancang dengan rapi dan teliti. Justeru itulah, program perikanan hanya ditawarkan di peringkat diploma sahaja dan stesen perikanan didirikan di Kuala Terengganu dan di Port Dickson khusus untuk tujuan pengajaran dan pembelajaran subjek-subjek berkaitan. Memandangkan bahawa semua kursus yang dikendalikan di universiti ini adalah dalam bidang ikhtisas, latihan amali di luar kampus menjadi saru komponen yang penting.

Contohnya, pelajar yang mengikuti program pertanian adalah dikehendaki menjalani amali pengembangan pertanian di kampung-kampung selama satu semester. Tujuan latihan ini ialah untuk memberi kesempatan kepada pelajar mengaplikasikan prinsip dan teori yang mereka perolehi di bilik-bilik kuliah. Amali pengembangan ini juga merupakan peluang keemasan bagi mereka memahami dengan lebih mendalam masalah-masalah sebenar yang dihadapi oleh masyarakat tani. Dengan itu, kajian akan dapat dibuat untuk mencuba menyelesaikan segala masalah, yang kemudiannya akan dikemukakan balik kepada petani (Ibid).

Supaya taraf ilmiah yang tinggi sentiasa terpelihara, tiap-tiap fakulti di universiti ini mempunyai penasihat yang dipilih daripada kalangan mahaguru yang terkenal di dunia akademik antarabangsa. Di samping itu, setiap mata pelajaran mempunyai seorang penyelaras daripada universiti luar negeii yang terkemuka. Semua pelajar tahun akhir pula diperiksa oleh pemeriksa luar yang dijemput untuk memberi penilaian terhadap mutu akademik yang dicapai.

Masalah kekurangan tenaga pengajar yang sesuai dan mahir memang merupakan masalah besar dalam peringkat awal perkembangan universiti. Masalah timbul kerana banyak universiti baru memerlukan tenaga pakar yang terlatih. Oleh itu, UPM terpaksa melatih tenaga pengajarnya sendiri.

Salah satu aspek penting dalam latihan itu ialah kemahiran di bidang penyelidikan dan ini dimantapkan dengan menyelaraskan latihan program akademik ijazah PhD misalnya, dengan rancangan penyelidikan yang menjadi sasaran di universiti ialam usaha  ini, UPM mendapatkan  kerjasama daripada berapa universiti terkemuka di luar negeri. Menerusi rancangan ini, para akademik dapat meneruskan kegiatan penyelidikan yang berasaskan masalah dan keadaan tempatatan pada masa yang sama memperolehi ijazah tinggi di bidang masing-masing.

Bagi Rashdan, peranan sesebuah universiti dalan Pembangunan negara tidaklah terhad kepada pengajian atau pendikan sahaja. Universiti juga merupakan satu gedung ilmu yang mempunyai kumpulan-kumpulan pakar dalam berbaga bidang iaitu terdiri daripada anak-anak tempatan. Mereka telah diberi didikan dan latihan ke peringkat yang tinggi dai adalah berkemampuan menjalankan tugas sebagai penyelidik Tenaga terlatih ini digunakan untuk mencari penyelesaiai terhadap masalah negara dengan menjalankan beberapa projel penyelidikan (Rashdan Baba, 15 September 1979).

Untuk menyebarkan hasil penyelidikan, UPM menubuhkan Penerbit Universiti diakhir tahun 70an bertujuan menerbitkan jurnal dan buku-buku yang memuatkan hasil penyelidikan oleh ahli ahli akademik. Sebagai sebuah universiti yang baru, Rashdan menggalakkan sokongan dan kerjasama daripada semua pihak kepada UPM samada daripada kerajaan, swasta, universiti atau yayasan, persatuan-persaruan ikhtisas dan orang perseorangan dalam dan luar negeri bagi menjayakan program-program yang dilaksanakan.

Rashdan yakin sektor swasta boleh memainkan peranan yang penting dalan kemajuan universiti bukan sahaja dari segi memperluaskan peluang-peluang pekerjaan, tetapi juga memberi sumbangan yang wajar terhadap perancang dan perlaksanaan usaha tersebut (Rashdan Baba, 30 Julai 1977).

Khusus untuk para pelajar, pendidikan kerohanian dai keagamaan dipentingkan sebagai memberi imbangan kepada pendidikan sekular yang diterima di bidang pengkhususan Menerusi kursus-kursus baru seperti Falsafah Sains dan Agama, maka para pelajar boleh mengikuti sesuatu ilmu itu daripada perspektif Islam. Dasar sains  moden yang lahir daripada kebudayaan Barat perlu dilengkapkan dengan dasar atau perspektif ilmu berlatarbelakangkan Islam. 

Untuk menentukan impak pendidikan agama ini berterusan, sebuah Unit Pendidikan Islam ditubuhkan di Fakulti Pengajian Pendidikan pada tahun 1979 (Rashdan Baba, November 1979). Kegiatan-kegiatan yang berkaitan dengan dakwah Islamiah yang telah meresap masuk ke dalam kehidupan pelajar di kampus diselaraskan oleh Bahagian Hal Ehwal Mahasiswa. Akhir sekali bagi menegakkan syiar Islam, sebuah masjid telah didirikan dan sekaligus menjadi Pusat Islam kampus UPM.

iv. Sebagai Pengerusi Lembaga Pengarah Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)

Pepatah Melayu ada menyatakan benih yang baik, apabila dicampak ke laut akan menjadi pulau. Pepatah ini sangat tepat ditujukan   kepada   Tan   Sri   Rashdan.   Walaupun   bersara daripada jawatan akademik pada tahun 1981, beliau tetap  menabur bakti secara aktif. Sesuai dengan pengalaman yang luas di bidang akademik, beliau telah diminta berkhidmat selaku Pengerusi Lembaga Pengarah UKM mulai tahun 1981.

Sehingga kini, dalam usia 67 tahun, beliau masih memegar jawatan itu. Baginya usia bukan penghalang untuk seseorang itu berbakti kepada negara, bangsa dan agama khususnya dalam memperjuangkan pendidikan untuk anak-anak Melayu. Selaku Pengerusi Lembaga, tugas utamanya  ialah untuk memastikan urusan perancangan dan pentadbiran UKM berjalan secara strategik dan licin mengikut prosedur dan visi dan misi pembangunan universiti di zaman teknologi maklumat dan globalisasi ini.

Pelan Strategik 2020 UKM misalnya, adalah satu contoh perancangan yang dihasilkan oleh pihak pengurusan UKM. Walaupun pelan digubal dan disediakan oleh para akademik dan pentadbiran penerimaan dan pelaksanaannya perlu diteliti dan diluluskan terlebih dahulu oleh Lembaga Pengarah Universiti. Sudah pasti Tan Sri Rashdan selaku Pengerusi memberi input komen yang membina terhadap dokumen penting ini. Belii pernah berkata bahawa pelan ini menggambarkan perspekl tekad dan kaedah UKM dalam menangani perkembangan di perubahan di dalam dan di luar universiti (Rashdan Baba, 2000).

Antara perkembangan yang berlaku di bawah kepimpinan beliau selaku Pengerusi Lembaga Pengarah ialah bertambahnya bangunan dan kemudahan fizikal untuk menampung bilangan pelajar yang semakin meningkat. Pembinaan kompleks baru dalarn Lingkungan Kedua di kampus induk Bangi memberi kemudahan belajar dan mengajar yang lebih selesa kepada warga kampus. Demikian juga kemudahan fizikal, prasarana dan peralatan canggih di Fakulti Perubatan telah memantapkan lagi reputasi fakulti ini dan Hospital UKM (HUKM) sebagai pusat perubatan yang terbaik di negara ini.

Menerusi bimbingannya, UKM juga telah merubah corak dan stail pengurusan harian. Konsep pengkorporatan dalam aspek-aspek perkhidmatan tertentu diperkenalkan, UKM Holdings Sdn. Bhd. dan Yayasan Canselor ditubuhkan untuk menjadi badan niaga dan untuk merancakkan lagi pertumbuhan idea dan produk baru. Satu lagi pembangunan ialah komputer digunakan dengan meluas untuk mempercepatkan dan melicinkan proses pengurusan dan pengumpulan data serta maklumat, iaitu sesuai dengan perubahan yang berlaku di dunia luar khususnya dan ledakan maklumat.

Di bawah kepimpinan Tan Sri Rashdan, UKM terus memperjuangkan Bahasa Melayu sebagai bahasa ilmu dan bahasa tinggi. Misi Bahasa Melayu itu juga dipertingkatkan daripada arena kebangsaan ke peringkat global dan ini dapat dilakukan menerusi penggunaan teknologi maklumat secara melaus dan canggih. Bagi Rashdan, dengan mempertengahkan agenda Bahasa Melayu ini ke peringkat antarabangsa, maka UKM tidak menghakis atau menghapuskan tujuan kewujudan universiti itu sendiri malahan pesat menjadi pelabuhan ilmu idaman bagi sarjana antarabangsa.

Adalah tidak lengkap jika tidak dihuraikan sumbangan Tan Sri Rashdan kepada pelajar UKM. Selaku Profesor dan seorang akademik yang berjaya, Rashdan amat prihatin akan prestasi akademik dan kecemerlangan pelajar khususnya pelajar Melayu. Beliau telah lama sedar bagaimana pentingnya pendidikan itu dalam kehidupan masyarakat malahan tidak silap jika dikatakan bahawa misi hidupnya adalah untuk merebut peluang pendidikan.

Apabila beliau berada di tahap pengurusan tertinggi universiti, maka sewajarnyalah agenda pendidikan untuk pelajar diberi keutamaan olehnya. Beliau banyak memberi pesanan dan saranan tentang bagaiman pelajar di peringkat tinggi harus bertingkah laku dan mendisiplinkan diri untuk mengejar iknu dan menghasilka kerja-kerja yang bermutu. Beliau pernah memperingatka pelajar UKM supaya menghayati empat perkara pentin berkaitan dengan universiti ini yang dinamakannya 4M iaitu:

1.   Menghayati cita-cita universiti.
2.   Menyesuai dan menyediakan diri sebagai pelajar yan terpilih.
3.   Menanam  dan  memupuk rasa tanggungjawab kepad masyarakat.
4.   MemperUhatkan kemampuan dalam menanggap da menangani aspirasi dan wawasan negara.

Perkara-perkara di atas menegaskan kepada pai pelajar tentang pentingnya mereka bergiat dan berusar menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa ilmu dan bahas perpaduan, bekerja keras dari segi akademik dan dalam aktiviti ko-kurikulum, sayang dan bertanggungjawab kepada universiti juga masyarakat serta prihatin terhadap segala perkembangan disekeliling (Rashdan Baba, Julai 1992).

Sesungguhnya, dalam usia 67 tahun sekarang Tan S Rashdan tidak lagi dapat turun padang secara langsung membimbing dan menunjuk ajar para pelajar, namun selaku Pengerusi Lembaga Pengurus, beliau masih aktif mengikuti; perkembangan keilmuan pelajar. Beliau masih mampu memberi nasihat dan memperingatkan generasi muda agar tidak tergelincir dari landasan yang ditujui. Nyatalah dedikan dan semangatnya sebagai pendidik tidak pernah menurun atau luntur, malah sentiasa berterusan dan sifat ini melambangkan iaitu satu-satunya ciri-ciri seorang pemimpin.

v. Sebagai Pengerusi Eksekutif Guthrie dan Telekom Malaysia Berhad (TMB)

Setelah menamatkan perkhidmatannya selaku Profesor dan Naib Canselor di universiti, Tan Sri Rashdan terlibat pula dalam dunia korporat. Pada tahun 1982, Tan Sri Rashdan telah dijemput oleh Dr. Mahathir, Perdana Menteri untuk menerajui Guthrie, iaitu sebuah syarikat antarabangsa yang mengkhusus di bidang pertanian (perladangan kelapa sawit dan getah). Guthrie sebelum ini diterajui pegawai Inggeris dan Tan Sri Rashdan merupakan anak watan yang pertama mengambilalih tapak pengurusan dari golongan ex-patriate ini.

Pengalaman yang luas dan cemerlang yang ditunjukkan ketika berkhidmat di UPM dan UKM memberi keyakinan kepada syarikat bahawa beliau layak menerajui pentadbiran syarikat. Tambahan pula bidang kepakaran Rashdan dalam sains dan teknologi pertanian amat relevan serta berkaitan dengan aktiviti kumpulan syarikat.

Semasa berkhidmat sebagai Pengerusi Eksekutif di Guthrie, Tan Sri Rashdan telah dilantik pula sebagai Pengerusi Telekom Malaysia Berhad (TMB) pada tahun 1985. Perkara ini bukanlah sesuatu yang pelik atau yang membebankan kerana bagi Tan Sri Rashdan, beliau pernah memegang lebih daripada satu tanggungjawab iaitu menerajui Kolej Pertanian di Serdang sekaligus menjadi Naib Canselor UKM.

Sentiasa berkhidmat merupakan pegangan hidup Tan Sri Rashdan kerana baginya bekerja itu adalah satu tanggungjawab sosial terutama untuk memajukan bangsa Melayu dan bukannya untuk kepentingan peribadi. Beliau tidak melihat tugas dan tanggungjawab itu sebagai satu beban sama sekali. Beliau berkhidmat di Guthrie sehingga 1987 (Junainah Ledeng, 2000).

Di Guthrie, beliau berusaha memantapkan syarikat ini dengan menambahkan saiz ladang yang dipunyai syarikat, iaitu daripada 180 ribu ekar kepada hampir 300 ribu ekar. Secara tidak langsung, langkah ini memberi lebih banyak peluang pekerjaan kepada penduduk Melayu kampung, apatah lagi pada masa itu harga getah kebetulan meningkat. Beliau terlebih dahulu telah menggantikan pekerja ex-patriate dengan anak-anak tempatan memandangkan mereka ini akan lebih faham tentang keperluan syarikat besar seperti Guthrie yang turut membela nasib orang miskin selain daripada meraih keuntungan.

 

Anugerah dan Gelaran

 Sebagai mengenang jasa serta bakti yang telah dicurahkan dalam bidang pendidikan dan memajukan dasar penswastaan kerajaan, beliau telah dianugerahkan dengan pelbagai anugerah dan darjah kebesaran. Antaranya ialah bintang Kebesaran Johan Setia Mahkota GSM) oleh Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong pada tahun 1969. Pada tahun 1970, beliau dianugerahkan Pingat Pekerti Terpilih (PPT) oleh Yang diPertuan Besar Negeri Sembilan, Tunku Jaafar.

Pada tahun 1974, beliau dianugerahkan Panglima Setia Mahkota (PSM) dan Darjah Paduka Mahkota Selangor pada tahun 1977. Beliau juga merupakan penerima pertama anugerah Tokoh Cemerlang CEO bagi tahun 1995. Kemuncak kepada ketokohannya sebagai tokoh pendidik adalah dengan penganugerahan gelaran Profesor Emeritus daripada UPM pada 14 Ogos 1982 dan Ijazah Kehormat Doktor Undang-undang UKM padajulai 1999. Antara anugerah dan gelaran yang diperolehinya adalah:

1. Anugerah gelaran Profesor Emeritus oleh Universiti Pertanian Malaysia (UPM), 1982.
2.  Menerima ijazah kehormat Doktor Sains dari University of Reading, Unied Kingdom, 1986.
3. Menerima ijazah kehormat Doktor Undang-Undang dari Univrsity of Leeds, United   Kingdom, 1989.
4. Anugerah bintang kebesaran Johan Setia Mahkota (JSM), 1969
5. Anugerah Pingat Pekerti Terpilih ( PPT) Negeri Sembilan, 1970.
6. Anugerah bintang kebesaran Panglima Setia Mahkota (PSM), 1974.
7. Anugerah bintang kebesaran Darjah Paduka Mahkota Selangor (DPMS), 1972.
8. Anugerah bintang kebesaran Darjah Seri Indera Mahkota Pahang (SIMP), 1991

 

Kesimpulan

Tan Sri Rashdan dianggap sebagai seorang tokoh pendidikan bukan semata-mata kerana kelulusan dan jawatan dipegangnya, tetapi lebih dari itu kerana peranan yang dimainkan untuk meletakkan asas-asas kukuh pendidikan tinggi negara. Dua buah universiti terulung, Universiti Pertanian Malaysia dan Universiti Kebangsaan Malaysia, pernah dipimpinnya secara langsung selaku Naib Canselor yang meletakkan asas perkembangan universiti-universiti ini. Kesinambungan idea dan pengalaman tidak jemu dicurahkannya sehingga ke hari ini. Ini terbukti, apabila beliau dilantik menjadi Pengerusi Lembaga Pengarah UKM sejak tahun 1987.

Rujukan

• Dari Menara Gading ke Mercu Korporat: Biografl Rashdan Baba. 2004. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
• Sekilas pandang, sejuta kenangan : Tan Sri Dato' Mohd Rashdan Baba.2004. Kuala Lumpur : Perpustakaan Negara Malaysia, 2004.
• Robiah Sidin.2005. Tokoh pendidikan Melayu. Bangi: Institut Alam dan Tamadun Melayu (ATMA).

1. Bibliografi Penulisan

 

2. Bibliografi Penulisan

 

Pengenalan

Tan Sri Rashdan Baba merupakan tokoh yang berdedikasi dalam menjalankan tanggungjawab yang diberikan. Kepercayaan terhadap kebolehan dan dedikasi beliau menyebabkan beliau mampu mengukir nama dalam sejarah institusi pendidikan tinggi.  Disebalik kejayaan ini terdapat pelbagai penerbitan dikaitkan dengan beliau. Analisis penulisan ini diambil dari buku Bibliografi Tan Sri Dato' Dr. Mohd Rashdan Hj. Baba oleh Perpustakaan Negara Malaysia (2004).

Rajah 1 menunjukkan penulisan-penulisan Tan Sri Dato' Dr. Mohd Rashdan Hj. Baba dan mengenainya yang terdiri dari artikel majalah, artikel surat khabar, bahan sumber media dan elektronik, monograf dan kertas kerja persidangan, ucapan dan buku. Tan sri Rashdan baba mencatat sebanyak 406 bibliografi dan sebanyak 405 oleh penulis lain.

Rajah 1. Penulisan Tan Sri Dato' Dr. Mohd Rashdan Hj. Baba dan mengenainya

 

Tahun-tahun penerbitan

Jadual 1 menunjukkan  tahun-tahun penerbitan karya Tan Sri Dato' Dr. Mohd Rashdan Hj. Baba dan mengenainya. Sekitar tempoh 1988-1998 menunjukkan karya yang paling tinggi dihasilkan iaitu sebanyak 300 judul atau 37% dari jumlah keseluruhan. Tempoh ini adalah ketika beliau berumur 53 tahun hingga 63 tahun. Kedua tertinggi adalah sekitar 1977-1987 iaitu 25o judul atau 30.8% dari jumlah keseluruhan, ketiga tertinggi adalah pada tempoh tahun 1999-2000 iaitu sebanyak 200 judul atau 25%dari jumlah keseluruhan manakala paling rendah adalah 2010 hingga kini iaitu sebanyak 61 atau 7.5% dari jumlah keseluruhan.

 

Penulisan bibliografi

Bibliografi dihuraikan berdasarkan  bidang mengikut  jenis bibliografi iaitu artikel majalah, artikel surat khabar, bahan sumber media dan elektronik, monograf dan kertas kerja persidangan, ucapan dan buku. Tan Sri Rashdan Baba kurang menghasilkan penulisan kerana beliau merupakan pensyarah dan pentadbir utama universiti yang memerlukan banyak komitment dan perhatian yang tinggi dimana setiap organisasi yang beliau bekerja adalah memerlukan kemahiran beliau untuk bangun dan bersaing seiring dengan organisasi lain.

Ketokohan sebagai seorang pemimpin dan pentadbir akademik lebih menonjol ketika eranya mungkin kerana suasana dan konteks perkembangan pendidikan pada masa itu menuntut beliau memainkan peranannya. Dengan kelulusan akademik yang tinggi dan pengalaman yang luas di bidang pengkhususan, beliau diberi tanggungjawab yang sangat berat. Namun begitu, beliau tidak pasti akan memperolehi kejayaan jika tidak mempunyai dorongan atau motivasi yang tinggi dan atribut diri yang positif lagi luar biasa.

Berdasarkan jadual 3 artikel majalah adalah terdiri daripada 33 artikel. 3 darinya adalah artikel penulisan oleh Tan Sri Rashdan Baba dan selebihnya 30 artikel adalah dari orag lain. Antara artikel Tan Sri Rashdan Baba tersebut adalah:

1. Canselor Dua Universiti (1996)
2. An Integrated Cellular System for Urban and Rural Areas (1989)
3. M'sia to Become Major Telecommunications Centre in Region (1987)

Manakala oleh penulis lain :

1. Rashdan Replies. Malaysian Business oleh Tan, Chew May (1990)
2. On Call. Malaysian Taller oleh Sujiah Salleh (1991)
3. Rashdan Terima Anugerah Tertinggi Alumni UPM oleh Sharil Nizam Sha'ri (2003)

Seterusnya adalah artikel surat khabar adalah terdiri dari 24 judul. Artikel ini adalah mengungkapkan mengenai oleh Tan Sri Rashdan Baba yang terdiri daripada pelbagai surat khabar tempatan. Antara judul surat khabar tersebut ialah :

1. Rashdan Baba Tidak Jemu Tabur Bakti. Berita Harian. 10: (2); 21 Okt. 2000.
2. Rashdan Named Indepent Director of AMMB. New Straits Times. 8: (2); 5 Aug. 1996.
3. Rashdan s Advice to Telekom Employees. New Straits Times. 6: (5); 21 Oct. 1992.
4. Rashdan Terima Anugerah Tertinggi Alumni UPM. Tribun Putra. 15: (1); Okt.-Dis. 2003.
5. Telekom HargaiJasa Rashdan.  Berita Harian. 4: (4); 6 Mei 1998.

Seterusnya bahan sumber media dan elektronik adalah sebanyak 350 judul. 1 daripadanya adalah yang ditulis oleh Tan Sri Rashdan Baba iaitu koleksi ucapan Prof. Emeritus Tan Sri Dato’ Dr. Mohd Rashdan Hj. Baba.  Seterusnya yang lainnya adalah bahan elektronik yang terdiri dari bahan online dan ofline. Bahan elektronik online adalah terdiri dari 16 judul manakala bahan elektonik ofline adalah terdiri 333 judul. Antara judul bibliografi elektronik online adalah:

1. Graduan Perlu Jadi Pemimpin Serba Boleh. Utusan Online. 4 Jul. 1999.
   [Online]. Available: http://www.utusan.com.my/utusan/toolskeywood_search.asp? NewString=rashdan%20baba&pg=4 (26 Ogos 2004)
2. Hari Kerjaya UKM Tarik Minat Pengunjung Luar. Utusan Online. 29 Jan. 2002.
   [Online]. Available:http://www.utusan.com.my/utusan/archive.asp?y= 2002&dt=0129&pub=utusan_malaysia&sec=pendidikan&pg =pe 05.htm (18 Feb. 2001)
3. Jamaludin Ibrahim of Maxis Wins CEO of the Year Award. Utusan Online. 7 Nov. 2001.
   [Online]. Available: http://www.utusan.com.my/utusan/archive.asp?y=2001 &dt= 1107&pub=utusan_express&sec=corporate&pg=co_02.htm (18 Feb. 2001).
4. Jangan Dengar Khabar Angin. Utusan Online. 27 Mei 1999.
   [Online]. Available: http://www.utusan.com.my/utusan/ archive.asp?y= 1999&dt=0527&pub=utusan_malaysia&sec= dalam_negeri&pg=hn_01 .htm (18 Feb. 2001)

Judul bibliografi elektonik ofline ialah :

1. Shukor Rahman. Telekom Malaysia Keen to Cooperate with Vietnamese Counterpart. Computimes. 13 July 1992. NSTP e-media. (18 Feb. 2002).
2. Actacorp Perkukuh Kegiatan Utama. Berita Harian. 16 Okt. 1991. NSTP e-media. (18 Feb. 2002)
3. Adam Salleh dan Vincent De Paul. Pekerja Telekom Terima Diploma. Harian Metro. 27 Jan. 1996. NSTP e-media. (18 Feb. 2002)
4. Agong Lawat Menara KL. Berita Harian. 6 Nov. 1996. NSTP e-media. (18 Feb. 2002)

Monograf dan kertas kerja persidangan adalah terdiri dari sebanyak  4 judul.  Tan Sri Rashdan Baba telah menghasilkan kertas persidangan sebanyak 2 judul iaitu:  

1. Tan Sri Rashdan Baba. Malaysia's Growth Industries - Telecommunications. Kertas kerja dibentangkan di Convention on Malaysia Capital Growth Opportunities, Kuala Lumpur, 2-6 Jun 1990.
2. Tan Sri Rashdan Baba. Perancangan dan Pembangunan Tenaga Terlatih untuk Sektor Pertanian. Kertas kerja dibentangkan di FELDA Officers Conference, Kuala Lumpur, 27-29 Jun 1979.

Manakala moograf pula adalah 2 judul iaitu:

1. Sekilas pandang, sejuta kenangan : Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan Baba (2004)
2. Dari menara gading ke mercu korporat : biografi Rashdan Baba
3. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan Haji Baba : Naib Canselor dua university
4. Biografi seorang tokoh pendidikan tinggi negara: Profesor Emeritus Tan Sri Dato Dr. Mohd. Rashdan Baba

Seterusnya adalah ucapan yang terdiri dari 400 ucapan yang diucapkan oleh Prof. Emeritus Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan Baba. Antara ucapan beliau adalah:

1. Address by Executive Chairman, Y.B. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Hj. Baba in conjunction with Press Conference on 3 Mar. 1994. UKM
2. Address by Y.B. Prof. Tan Sri Datuk Mohd. Rashdan Baba at the National ASAIHL '80 Conference "Lifelong Education and ASAIHL" at UPM on 16 Oct. 1980. UKM.
3. Address by Y.Bhg. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Haji Baba, Executive Chairman Telekom Malaysia to the Press in conjunction with the 10th AGM on 14 Apr. 1995. UKM
4. Deraf Ucapan oleh Y.B. Tan Sri Naib Canselor UPM di Majlis Pembukaan Seminar Penggunaan Teknik Nuklear Dalam Bidang Pertanian dan Alam Sekitar pada 8 Jun 1981. UKM
5. Kata-kata Aluan Naib Canselor UPM sempena Bengkel Pengajaran Bahasa Malaysia Sebagai Bahasa Utama pada 22 Jan. 1980. UKM
6. Deraf Ucapan oleh Y.B. Prof. Tan Sri Datuk Dr. Mohd. Rashdan bin Hj. Baba, Naib Canselor UPM di Penutup Bengkel   Kebangsaan   Sains   Pertanian   dan   Sains Rumahtangga pada 23 Apr. 1981. UKM
7. Keynote Address by Executive Chairman Telekom Malaysia Management Forum on 22 Oct. Ucapan Alu-aluan Y.B. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Hj. Baba, Pengerusi Eksekutif Telekom Malaysia sempena Majlis Perasmian Bangunan Ibusawat Telefon Penampang di Penampang, Sabah pada 12 Sept. 1994. UKM
8. Ucapan Aluan Y.B. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Hj. Baba sempena Lawatan Y.B. Menteri Tenaga, Telekom dan Pos ke Telekom Malaysia Kuching, Sarawak pada 10 Sept. 1990. UKM.
9. Ucapan Aluan Y.B. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Hj. Baba sempena Lawatan Rasmi Pengarah-pengarah Jabatan Kerja Raya ke Ibu Pejabat, Wisma Telekom pada 17 Jun 1991. UKM.
10. Ucapan Aluan Y.B. Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan bin Hj. Baba, Pengerusi Eksekutif sempena Majlis Perasmian Muzium Telekom pada 3 Jun 1994. UKM

Seterusnya bibliografi berbentuk buku adalah terdiri dari 3 buah iaitu berjudul:

1. Bibliografi Tan Sri Dato' Dr. Mohd Rashdan Hj. Baba (2004)
2. Koleksi ucapan Prof. Emeritus Tan Sri Dato' Dr. Mohd. Rashdan Baba [electronic resource] / Perpustakaan Tun Sri Lanang, Universiti Kebangsaan Malaysia (2001)
3. Tokoh Pendidikan Melayu (2005)

 

Bidang Pemikiran Dalam Kerjaya

Idea dan pemikiran Tan Sri Rashdan Baba dilihat dalam pentadbiran pembangunan pendidikan negara. Beliau merupakan pemimpin yang berkarisma, berdisiplin dan berhemah tinggi mengambil berat terhadap kebajikan kakitangannya memudahkan beliau menjalankan tugasan seharian.

Berlatangbelakangkan keluarga yang berpendidikan beliau berpeluang mendapat didikan pembelajaran sekolah formal dan didikan agama yang sempurna. Tan Sri Rashdan Baba merupakan tokoh yang berwibawa dan telah menaikkan sistem pendidikan di Malaysia. Beliau merupakan tokoh yang berdedikasi dalam menjalankan tanggungjawab yang diberikan. Kepercayaan terhadap kebolehan dan dedikasi beliau menyebabkan beliau mampu mengukir nama dalam sejarah institusi pendidikan tinggi.  Beliau telah berkhidmat sebagai Naib Canselor, iaitu ketua eksekutif bagi dua buah universiti terulung negara, iaitu Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) dan Universiti Pertanian Malaysia atau Universiti Putra Malaysia (UPM)

Tan Sri Rashdan Baba adalah beraliran sains dan cuba menyebarkan pemahaman dalam pentabirannya dengan pemahaman sains. Bagi beliau bidang sains adalah sesuatu yang lebih menggunakan pemikiran atau analytical thinking yang membawa hasil yang boleh diaplikasikan.Walau bagaimanapun menurut beliau dasar sains  moden yang lahir daripada kebudayaan Barat perlu dilengkapkan dengan dasar atau perspektif ilmu berlatarbelakangkan   Islam. Bekerja sebagai pensyarah dan pentadbir di dua buah universiti terutamanya telah menuntut komitment yang tinggi.

Kerjaya Rashdan terserlah sebagai seorang pentadbir akademik yang berjaya adalah di UPM. Latar belakangnya sebagai anak kampung yang prihatin akan cengkaman kemiskinan dan kesusahan hidup sebagai seorang petani menjadi pendorong, untuknya membuat banyak pembaharuan dalam dasar pengambilan pelajar dan pelaksanaan program akademik. Perubahan-perubahan yang dilakukannya itu selari dengan tirai perubahan yang terdapat pada masa itu.

Di UKM juga Tan Sri Rashdan telah memberikan sumbangan yang besar. Selaku Profesor dan seorang akademik yang berjaya, Tan Sri Rashdan Baba amat prihatin akan prestasi akademik dan kecemerlangan pelajar khususnya pelajar Melayu. Beliau sedar bagaimana pentingnya pendidikan itu dalam kehidupan masyarakat malahan boleh dikatakan bahawa misi hidupnya adalah untuk merebut apa sahaja peluang pendidikan kepada diri sendiri dan masyarakat terutamnaya bangsa Melayu.

Kerjaya Tan Sri Rashdan adalah bermula pada tahun 1957 sebagai Pembantu Pertanian, Jabatan Pertanian Rembau. Pada tahun 1964, selepas menamatkan pengajian di luar negara, beliau telah dilantik sebagai ahli agronomi di Pusat Percubaan Pertanian Persekutuan. Kemudian pada Jun 1965, Tan Sri telah dilantik sebagai Pengetua Kolej Pertanian Malaya, Serdang. Beliau telah dilantik menjadi Naib Canselor UKM yang pertama ketika berusia 33 tahun iaitu sejak September 1969 hingga Mac 1971.

Manakala pada 1 April 1971, beliau telah dilantik sebagai Naib Canselor UPM yang pertama sehingga tahun 1982. Penglibatan beliau dlam bidang korporat bermula apabila beliau dilantik sebagai Pengerusi Eksekutif Kumpulan Guthrie Berhad pada Februari 1982. Kemudian pada tahun 1987, beliau telah dilantik pula sebagai Pengerusi Eksekutif Syarikat Telekom Malaysia Berhad. Pada Mei 1987, Tan Sri Rashdan telah kembali semula ke Bangi untuk mencurahkan bakti dalam dunia akademik dan dilantik sebagai Pengerusi Majlis UKM.

Pada Mei 1999, beliau telah dilantik sebagai Pengerusi Lembaga Pengarah UKM. Wawasan Tan Sri Rashdan Baba pada UKM ialah menjadi sebuah institusi terkemuka di dalam dan di luar negara berani telah menyahut cabaran pihak-pihak tertentu yang pernah mempersenda dan memperlekehkan penggunaan Bahasa Melayu sebagai bahasa ilmiah. Ternyatalah usaha dan strategi tindakan yang diambilnya berjaya. Hari ini, UKM telah diiktiraf sebagai salah sebuah universiti terulung di Malaysia dan di rantau ini. Berikut merupakan rentetan kerjaya beliau.

1. Pegawai Pertanian di Jabatan Pertanian, Seremban, Negeri Sembilan, 1957.
2. Penolong Pensyarah di kolej Pertanian Serdang, selangor.
3. Agronomis di Jabatan Pertanian, Seremban, Negeri Sembilan, 1964.
4. Pengetua, Kolej Pertanian Malaysia, Serdang, Selangor, 1965 – 1969.
5.  Naib-Canselor, Universiti Kebangsaan Malaysia, UKM, Bangi, selangor, 1969 – 1971.
6. Nib-Canselor Universiti Pertanian Malaysia (UPM), 1972 – 1982.
7. Pengerusi Eksekutif Kumpulan Guthrie Sdn. Bhd., 1982 – 1987.
8. Pengerusi Eksekutif Telekom Malaysia Berhad, 1987 - .

Selain itu inovasi pemikiran beliau dalam meningkatkan pemahaman Bahasa Melayu dalam pentadbirannya adalah ketika bertugas sebagai Naib-Canselor UKM (1969 – 1971), Tan Sri Rashdan mengambil inisiatif menyelesaikan masalah tenaga pengajar yang kurang mahir dalam bahasa Melayu, terutama dalam bidang Sains, Kejuruteraan, Perubatan dan Teknologi. Beliau mendapatkan pensyarah-pensyarah kontrak dari universiti-universiti di indonesia dalam bidang-bidang ini seperti :

1. Insttut Teknologi Bandung (ITB),
2. Institut Pertanian Bogor (IPB),
3. Universitas Indonesia (UI), Universitas Gajah Mada di Jokjakarta dan
4. Universitas Airlangga di Surabaya.

Beliau juga mengambil inisiatif mengimport buku-buku bahasa Indonesia dalam bidang sains, perubatan dan kejuruteran dari negera jiran itu untuk kegunaan mahasiswa dan tenaga pengajar. Baginya, bahasa Indonesia dan bahasa Melayu tidak banyak bezanya. Ketika memimpin Guthrie dan Telekom beliau seboleh mungkin meminta mesyuarat dalaman diadakan dalam bahasa Melayu.

 

Kegiatan dan perlantikan

Selain aktif dalam bekerja beliau seorang yang aktif. akibat dari keupayaan beliau banyak dilantik dalam memegang jawatan dan ahli jawatankuasa seperti berikut:

(1). Dilantik sebagai Pengerusi Majlis Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) sejak 1987.
(2). Dilantik Pengerusi Telecommunication Development Advisory Board , Geneva sejak 1993.
(3). Dilantik Presiden Asian Association of Agricultural Colleges and Universities, 1978 – 1980.
(4). Dilantik Pengerusi Scientific Council of the Scientific Research and Development and Agricultural Science Committee, 1975 – 1979.
(5). Dilantik Ahli Lembaga Pengarah RISDA 1972 – 1983.
(6). Dilantik Presiden Harvard Busines School Alumni Club Malaysia, 1983 – 1984.
(7). Dilantik ahli Majlis Penasihat Regional Cooperation in Education in Asia and the Pacific (UNESCO), 1979 – 1982.
(8). Dilantik ahli Lembaga Pengarah Bank Pertanian Malaysia, 1970 – 1989.
(9). Dilantik ahli Lembaga Pemegang Amanah Yayasan Tun Abdul Razak, 1972 – 1989.

 

Ulasan memoir mengenai Tan Sri Rashdan Baba

1) Dari Menara Gading ke Mercu Korporat: Biografi Rashdan Baba oleh UKM (2004)

Dari Menara Gading ke Mercu Korporat: Biografi Rashdan Baba adalah menngisahkan beliau sebagai anak desa berasal dari keluarga ternama di Chembong, Rembau, Negeri Sembilan yang memulakan zaman kanak-kanaknya dengan pelbagai kecemerlangan. Minatnya yang semenjak kecil cukup rajin membaca buku memberikan pulangan yang bukan sedikit kepada kehidupan peribadinya. Personaliti dirinya yang cukup tersendiri banyak membantu memartabatkan mandala pendidikan anak bangsa ke persada dunia.

Jasa baktinya ketika membangunkan Kolej Pertanian Malaya, Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) dan Universiti Pertanian Malaysia (UPM) menjadi ukuran kepada kecemerlangannya memacu institusi pengajian tinggi negara ini. Apabila Dr. Mahathir memperkenalkan dasar penswastaan negara, Tan Sri Rashdan turut sama berganding bahu mencurah pengalaman menerajui penswastaan pertama negara, iaitu Syarikat Telekom Malaysia hingga menjadi konglomerat dalam industri komunikasi.

Ketika kerajaan mula mengambil alih syarikat asing, Rashdan pula dilantik menerajui Guthrie menggantikan pengurus British. Sebagai mengiktiraf sumbangan Rashdan dalam bidang pendidikan tinggi tanah air dan memajukan dasar penswastaan kerajaan, beliau dianugerahkan dengan pelbagai anugerah dan darjah kebesaran. Kemuncak kepada ketokohannya sebagai tokoh pendidik adalah dengan penganugerahan gelaran Profesor Emeritus daripada UPM pada 14 Ogos 1982 dan Ijazah Kehormat Doktor Undang-undang UKM pada 3 Julai 1999.

Sehingga kini beliau masih menerajui badan-badan kehormat serta melibatkan diri dengan pelbagai badan sukarela dan kebajikan. Bahtera rumah tangga yang dilayarinya bersama Puan Sri Robiyah diserikan dengan benih kasih sayang yang berpanjangan setelah kehadiran puteri tunggl mereka Dr. Rayslida. Kini, kebahagiannya terakam indah dengan keriangan Rashdan melayan kerenah tiga orang cucu yang menjadi permata hatinya.

2) Sekilas Pandang Sejuta Kenangan: Tan Sri Dato' Dr. Mohd Rashdan Baba oleh PNM (2004)

Buku ini memaparkan kisah suka duka seorang tokoh negara  Profesor Emeritus Tan Sri Datuk Mohd. Rashdan Baba dengan lebih dekat. Tidak ramai yang mengenali kelebihan yang ada pada diri Tan Sri Rashdan Baba secara dekat. Tan Sri Rashdan Baba diceritakan sebagai anak jati kelahiran Kampung Berkat, di Chembong, Rembau ini lain daripada kanak-kanak seusianya. Beliau yang dilahirkan pada 31 Oktober 1935 seolah-olah menjenguk dunia dengan mempunyai pakej sebagai tokoh yang berkaliber dan pemimpin yang disegani.

Sewaktu zaman kanak-kanaknya, beliau banyak menghabiskan waktu sekolah dengan menjadikan membaca buku sebagai hobi utama bagi mengisi setiap masa lapangnya. Rashdan mencari tempat sunyi bagi mengelakkan gangguan sewaktu mengulang kaji pelajaran. Beliau memilih pondok di tengah-tengah sawah sebagai tempat mentelaah pelajaran. Seusia muda lagi beliau telah menanamkan minat terhadap keindahan alam semula jadi dan menjadikan bidang pertanian sebagai fokus utamanya.

Kesedaran untuk maju timbul kerana latar belakang hidupnya yang dibesarkan di kampung. Taraf hidup penduduk kampung yang mundur, merangsang minda Rashdan untuk cemerlang dalam bidang sains. Inilah yang membezakan karakter beliau dengan anak-anak desa lain pada zamannya. Kelebihan yang ada pada dirinya disokong pula dengan faktor sampingan yang lain kerana beruntungnya beliau berada dalam sebuah keluarga yang amat mementingkan pelajaran. Pada zaman persekolahannya diceritakan, beliau sentiasa mengekalkan rekod kecemerlangan dirinya sehingga menjadi pelajar yang sentiasa dapat mengatasi rakan-rakan sedarjah yang lain.

Dalam erti kata lain, pada zaman persekolahannya beliau sentiasa sarat dan membuak-buak dengan kejayaan. Bakat kepimpinan semasa di sekolah menunjukkan Rashdan pernah menjadi ketua murid pertama di Government English School Tampin. Ini direkodkan sendiri oleh pihak sekolah. Namanya hingga kini terpapar di papan tanda di dewan sekolah tersebut. Kepimpinannya dianggap luar biasa dan unik, sama ada dari segi peribadi mahupun perwatakan sehari-harinya.

Beliau kemudiannya berada di Kolej Pertanian Malaya (1954-1957) untuk terus menggilap kecemerlangan akademik, aktif dalam bidang sukan dan menjadi pemimpin pelajar. Kecemerlangannya diteruskan dengan menyambung pengajian ke United Kingdom. Kejayaannya diukir dengan memperoleh Ijazah Sarjana Muda Sains (B.Sc.) pada tahun 1960 dan mendapat Ijazah Doktor Falsafah pada tahun 1964.

Jasa baktinya sebagai Pengetua ketika membangunkan Kolej Pertanian Malaya (1965-1969), Naib Canselor pertama Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) (1969-1971) dan Naib Canselor pertama Universiti Pertanian Malaysia (UPM) (1971-1982) menjadi ukuran kepada kecemerlangan memacu institusi pengajian tinggi di negara ini. Tidak ramai tokoh pendidik yang mampu untuk berada dalam situasi yang Rashdan sendiri alami.

Pada peringkat awal penubuhan UKM, tidak ramai yang mengetahuinya sejarah pelantikan beliau ke jawatan Naib Canselor pertama pada 1 September 1969 kerana UKM sendiri memulakan sesi pengajiannya pada 18 Mei 1970. Sungguhpun beliau menerajui UKM dalam masa yang agak singkat, namun peranannya sebagai Naib Canselor pertama telah banyak merintis pembangunan awal sehinggalah UKM dapat berdiri teguh di antara institusi-institusi pengajian tinggi lain hingga masa kini.

Bagaimanapun beliau masih meneruskan tugasnya sehingga kini sebagai Pengerusi Lembaga Pengarah UKM. Beliau dikenali sebagai seorang yang mempunyai gaya kerja yang cekap, teratur dan berdisiplin tinggi. Kebetulan jiwa, personaliti dirinya yang tersendiri dapat menyimpul kekuatan naluri Rashdan yang sering teruji dengan tugasan-tugasan baru yang sentiasa mencabar kepimpinannya.

Kesungguhannya menekuni setiap kerja yang diberi biasanya dapat dilaksanakan dengan baik. Sukar untuk diterjemahkan dengan kata-kata bagaimana beliau boleh membahagi-bahagikan masa semata-mata mahu melihat kejayaan anak bangsa berada pada tahap yang membanggakan. Beliau dilihat sebagai bersungguh-sungguh untuk memartabatkan pendidikan anak bangsa ke persada dunia.

Penswastaan

Tan Sri Rashdan turut sama berganding bahu mencurah pengalaman menerajui penswastaan pertama negara, iaitu Syarikat Telekom Malaysia hingga menjadi konglomerat dalam industri telekomunikasi apabila Tun Dr. Mahathir Mohamad memperkenalkan dasar penswastaan negara. Ketika kerajaan mula mengambil alih syarikat asing, Tan Sri Rashdan sekali lagi dilantik menerajui Guthrie menggantikan pengurus British. Dalam memikul tanggungjawabnya, beliau sentiasa berhati-hati terhadap setiap dasar kerajaan yang diamanahkan kepadanya.

Kemuncak kepada ketokohannya sebagai tokoh pendidik apabila dianugerahi gelaran Profesor Emeritus daripada UPM pada 14 Ogos 1982 dan Ijazah Kehormat Doktor Undang-Undang UKM pada 3 Julai 1999. Beliau juga menerima Ijazah Kehormat Doctor of Science dari University of Reading dan Doctor of Law dari University of Leeds. Sehingga kini beliau masih menerajui badan-badan kehormat serta melibatkan diri dengan pelbagai badan sukarela dan kebajikan.

Rashdan yang berada dalam arusnya yang tersendiri, kaya dengan idea dan perubahan ketika berada di dunia akademik dan menerajui dunia korporat. Cetusan idea untuk memaparkan liku-liku hidupnya sebagai ahli akademik dan tokoh korporat yang dipaparkan di dalam biografi ini adalah sebagai memenuhi tuntutan sezaman di peringkat pengurusan UKM sendiri.

Gambar kenangan	Rashdan Baba
Rashdan Baba bersama anak dan isteri	Rashdan Baba dan keluarga
RB bergambar kenangan di sebuah kolej di Universiti of Exford, England	Isteri Rashdan Baba
Rashdan Baba	Rashdan Baba seorang yang mementingkan ketelitian
Tan Sri Rashdan baba bersama isteri beliau	Tan Sri rashdan baba bersama anak perempuan dan suaminya dan 3 orang cucunya
Petikan kata-kata Rashdan Baba